هورمون رشد از بخش جلویی غده هیپوفیز ترشح شده و وارد خون می شود و با اثر بر استخوان ها، باعث رشد طولی استخوان ها و بلندتر شدن قد می شود. ترشح هورمون رشد از غده هیپوفیز یک جریان دائمی و همیشگی نیست، بلکه این هورمون به صورت دوره ای یا پریودیک ترشح می شود و میزان آن در خون، در طول شبانه روز تفاوت دارد و تحت تاثیر عواملی ترشح آن افزایش می یابد خوابیدن، ورزش کردن ، گرسنگی، سرما ، اعمال جراحی ، شوک های عصبی و خوردن غذاهای پروتئینی باعث می شود که هورمون رشد بیشتر ترشح شود.
در واقع هورمون رشد یک خاصیت فیزیولوژیک مهم دارد که از کاهش غلظت گلوکز (قند) خون جلوگیری می کند تا آن را برای نیاز سلول های مغزی حفظ کند. بنابراین کاهش غلظت گلوکز به هنگام گرسنگی و ورزش سبب افزایش ترشح هورمون رشد در خون می شود. در حین خواب عمیق نیز بیشترین مقادیر هورمون رشد ترشح می شود. در دوران کودکی، ترشح کافی هورمون رشد اهمیت زیادی دارد، زیرا مقادیر متناسب آن سبب رشد طبیعی کودک می شود و کاهش آن به کوتاهی قد و کاهش رشد کودک منجر می شود.
از طرف دیگر افزایش ترشح هورمون رشد نیز در سنین کودکی، باعث رشد و بلند قدی غیر طبیعی و غول پیکری وی می شود و عارضه‌ای به نام “ژیگانتیسم” را به وجود می آورد. حتی بعد از سنین رشد که صفحات رشد استخوان ها بسته می شوند، با افزایش ترشح هورمون رشد، اگرچه طول استخوان ها افزایش نمی یابد، اما قطر استخوان‌ها زیاد شده و درشت هیکلی در ناحیه فک، پیشانی، دست و پاها عارضه ای را به وجود می آورد که “آکرومگالی” نامیده می شود.
چگونه ترشح هورمون رشد را افزایش دهیم؟
برخی از عوامل در افزایش ترشح هورمون رشد موثر‌ند و در سنین رشد می توانند باعث بلندی قد کودک و نوجوانان شوند که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:
خواب کافی و منظم
اولین قدم برای تحریک ترشح هورمون رشد، خواب کافی و البته منظم است. بیشترین میزان ترشح هورمون رشد پس از به خواب رفتن و در 2 ساعت اول خواب است و به استخوان‌ها می رسد، بنابراین بهتر است کودکان و نوجوانان شب ها تا دیر وقت بیدار نمانند و اگر می توانند هنگام بعد از ظهر، خوابی هر چند کوتاه مدت داشته باشند.
تغذیه صحیح
مصرف غذاهایی که پروتئین کم و قند بالا دارند، منجر به کوتاهی قد و تاخیر در رشد می شوند. بنابراین مصرف پروتئین به خصوص پروتئین هایی که کیفیت بالایی دارند، برای رشد و افزایش قد لازم است.
زیاده روی در مصرف قند‌ها و شیرینی جات، سبب افزایش میزان گلوکز (قند) خون به صورت ناگهانی می شوند که این امر خود باعث کاهش میزان ترشح هورمون رشد می شود.
غذاهای چرب نیز حجم عضلات بدن را کاهش می دهند و مانع رسیدن پروتئین کافی به بدن می شوند.
منبع : پایگاه افزایش قد