غده هیپوفیز قدامی كه در مغز قرار دارد، علیرغم اندازه كوچكش محل ترشح هورمونی به نامهورمون رشد است.این هورمون باعث می شود كه چربی اضافی و زائد بدن سریع تر به انرژی تبدیل شود، در نتیجه موجب رشد بیشتر و قوی تر استخوان های بدن خواهد شد. هورمون رشد مهم ترین عامل برای افزایش قد در دوران رشد می باشد. اگر چه میزان تولید هورمون رشد در بدن كاملاً به مغز وابسته است، ولی می توان با استفاده از روش هایی میزان تولید آن را در بدن افزایش داد. البته باید بگویم افزایش قد در دوران رشد امكان پذیر خواهد بود و بعد از سخت شدن قسمت نرم و غضروفی استخوان ها و توقف رشد طولی آنها، قد فرد افزایش نخواهد یافت .
شش راه وجود دارد كه شما می توانید با انجام آنها تا حدی باعث افزایش ترشح هورمون رشد شوید :
1-خواب كافی و منظم باعث افزایش مقدار هورمون رشد در طول روز می شود.
2- به جای اینكه سه وعده غذایی و در هر وعده مقدار زیادی غذا مصرف كنید ،سعی نمایید وعده هایی غذایی خود را به شش وعده غذایی برسانید تا در هر وعده مقدار كمتری غذا مصرف كنید، زیرا مصرف زیاد مواد غذایی كه دارای اندیس گلیسمی بالا ( قند بالا ) هستند، بدن را وادار می كند كه مقدار انسولین بیشتری ترشح نماید. این مسئله نه تنها منجر به ذخیره چربی اضافی در بدن می شود، بلكه ممكن است جریان هورمون رشد را در بدن متوقف كند. به این نكته مهم اشاره می كنیم كه مصرف غذاهای حاوی قند كمتر، از آزاد شدن انسولین جلوگیری خواهد كرد. ورزش كردن ، خواب كافی، تغذیه صحیح و كاهش استرس ، نه تنها شما را سالم تر نگه می دارد، بلكه غده هیپوفیز قدامی را برای انجام وظایف خویش كه یكی از آنها ترشح هورمون رشد است، تشویق می كند.
3-كارشناسان تغذیه بیان می كنند، مصرف غذاهای حاوی پروتئین و كربوهیدرات، دو ساعت قبل از فعالیت ورزشی و
بلافاصله بعد از آن، باعث افزایش قابل توجه هورمون رشد و تستوسترون در خون می شود. بنابراین دو ساعت قبل از انجام فعالیت های ورزشی ،یك ساندویچ كوچك سالاد و جوجه مصرف كنید.
4- انجام ورزش های كششی روزمره مثل نرمش های بدنسازی روزانه، تاثیر مستقیمی بر روی ترشح هورمون رشد دارند.مطالعات جدید نشان می دهند كه مقدار و دفعات ترشح هورمون رشد با فعالیت ورزشی شدید مرتبط می باشد. بعد از فعالیت ورزشی شدید هورمون رشد بیشتری در بدن آزاد می شود. برای اینكه شما بیشترین بهره را از فعالیت ورزشی بدست آورید، باید مطمئن باشید كه مدت و شدت فعالیت ورزشی شما برای ایجاد پاسخ مناسب ( تحریك هیپوفیز قدامی برای ترشح هورمون رشد ) كافی است. ورزش های بی هوازی شدید و پیاده روی به مدت حداقل30-20 دقیقه باید انجام شود. ورزش های كششی خاصی وجود دارد كه ممكن است تا حدی باعث آزاد شدن هورمون رشد شوند. با انجام حركات كششی كه مستلزم كار گروهی ماهیچه ها می باشد، شدت فعالیت ورزشی بالا می رود و به دنبال آن غده هیپوفیز قدامی مجبور می شود كه هورمون رشد بیشتری آزاد نماید. شركت در فعالیت های ورزشی هوازی شدید نیز می تواند باعث افزایش ترشح هورمون رشد شود.
5- دریافت اسید آمینه گلیسین قبل از فعالیت ورزشی می تواند تا حدی باعث تحریك ترشح هورمون رشد شود. ولی این اسید آمینه زمانی موثر است كه به صورت مكمل دریافت شود. با مصرف غذاهای غنی از اسید آمینه گلیسین ( مانند گوشت ، ماهی ، مرغ و شیر ) قبل از فعالیت ورزشی، نمی توان ترشح هورمون رشد را افزایش داد، زیرا با مصرف این نوع غذاها قبل از فعالیت ورزشی، معده شما پر خواهد شد و گلیسین اضافی جذب بدن نخواهد شد. اگر اسید آمینه گلیسین بیشتر از مقدار لازم دریافت شود، مقدار اضافی آن باید از سد خونی- مغزی ( blood-brain barrier ) عبور كند، در نتیجه اثر گلیسین بر روی ترشح هورمون رشد كاهش می یابد. بنابراین می توان گفت،فقط در صورتی كه این اسید آمینه به صورت جدا و به شكل مكمل و ترجیحاً با معده ی خالی مصرف شود، باعث آزاد شدن هورمون رشد می شود. در این حالت سرعت جذب گلیسین بالا می رود و سایر اسیدهای آمینه نیز با جذب آن تداخل نخواهند كرد.
6- بیشترین مقدار هورمون رشد در دو ساعت اولیه خواب ترشح می شود.هرگز دو ساعت قبل از خواب وعده غذایی سنگین ( حاوی مقادیر زیاد مواد غذایی ) مصرف نكنید، زیرا نیاز به انسولین بالا بعد از مصرف زیاد مواد غذایی، از آزاد شدن هورمون رشد به مقدار زیاد جلوگیری می كند. در نتیجه بدن نمی تواند از فواید استراحت بهره مند شود. همچنین به نظر می رسد ،شب بهترین زمان برای دریافت مكمل اضافی جهت افزایش ترشح هورمون رشد می باشد. محققان دریافته اند ، مصرف اسیدهای آمینه آرژنین و اُرتینین با یكدیگر و با معده خالی، قبل از خواب می تواند مقدار هورمون رشد را افزایش دهد. مكمل های قابل دسترس مطمئن تری نیز وجود دارند كه شما می توانید از آنها استفاده كنید. مثلاً 5- هیدروكسی تریپتوفان كه قبلاً برای درمان بی خوابی استفاده می شد، به ترشح هورمون رشد كمك می كند. البته تمامی این مكمل ها باید تحت نظر پزشك و با تجویز وی مصرف شوند و ار مصرف خودسرانه آنها خودداری كنید.
دكتر : سعید مرتضوی مقدم
منبع : پایگاه افزایش قد